7 điều cần làm khi mất phương hướng

Đây có lẽ là một câu hỏi ngày càng có nhiều người tìm kiếm trên google. Tôi đã thử tìm kiếm với từ khóa này và thấy những câu trả lời rất đa dạng. Có những bài viết khá chi tiết nhưng lại đứng trên góc độ của người không mất phương hướng để suy nghĩ. Có những bài viết thì đúng với mục đích câu view với lời khuyên vô thưởng vô phạt.

Tôi không dám chắc mình có thể trả lời câu hỏi này tốt hơn những câu trả lời của những người đi trước nhưng thấy đây là một câu hỏi thú vị, bản thân mình cũng có lúc rơi vào trạng thái này vì vậy tôi xin được trả lời với hiểu biết mình đang có.

Khi nào bạn rơi vào trạng thái này?

Sinh viên ra trường, người đang thất nghiệp mất phương hướng nghề nghiệp, không biết mình thích gì, mình muốn gì, đã nỗ lực rất nhiều tìm việc mà không được.

Khi đạt tới một mục tiêu A sau đó không biết sẽ phải đi tới điểm nào tiếp theo. Đừng tưởng chỉ có những người đang gặp khó khăn mới mất phương hướng; ngay cả khi hoàn cảnh đang rất thuận lợi ta vẫn có thể rơi vào trạng thái này. Tôi cam đoan với bạn rằng kể cả bạn có 20 tỷ trong tài khoản, hoàn toàn tự do về tài chính, thì vẫn có thể cảm thấy mất phương hướng.

Khi cảm thấy chán nản do công việc quá nhàm chán muốn có một công việc sôi động, thử thách hơn.

Cảm thấy cuộc sống tẻ nhạt, ngày qua ngày, chẳng có gì mới mẻ. Đây là tâm lý chung của những người làm những công việc có tính lặp đi lặp lại nhàm chán như công nhân ở các khu công nghiệp.

Khi thấy mệt mỏi do công việc quá căng thẳng và muốn có một công việc nhẹ nhàng hơn.

Khi nhìn lại quá khứ và thấy rằng mình chưa làm được điều gì lớn lao trong khi tuổi trẻ đã bay vụt qua. Chưa lập gia đình, chưa có một công việc ổn định, chưa có nhà cửa và hiện chẳng thấy mình có cơ hội nào để thực hiện trong tương lai.

Khi cố gắng hết sức mình nhưng vẫn cứ không đạt được điều mình mong muốn.

Khị là người tàn tật, không thể làm gì để kiếm được tiền nuôi mình và giúp đỡ những người thân vốn đang ngày càng già yếu đi.

Khi mắc một thứ nghiện nào đó mà nỗ lực nhiều lần vẫn không thể thoát ra được, lúc nào bạn cũng hứa với lòng mình đây là lần cuối để rồi lại tự xỉ vả mình sao không đủ mạnh mẽ.

Khi tức giận với những người đáng nhẽ họ phải hành xử như những gì bạn mong muốn.

Tình hình chính trị rối ren, kinh tế xuống dốc, môi trường ngày càng ô nhiễm, khí hậu ngày càng khắc nghiệt …là tác nhân tạo ra cảm giác mất an toàn từ đó gây ra mầm mống cho sự mất phương hướng.

Tôi nghĩ rằng nguyên nhân thì có nhiều nhưng đều có một điểm chung là cảm thấy rằng mình không biết phải làm gì tiếp theo, không biết mình phải đi về đâu, nỗ lực mà mình đang bỏ ra để làm gì. Tự hỏi cuộc sống chẳng nhẽ lại nhàm chán, trôi qua một cách vô ích vậy sao.

Chúng ta phải làm gì?

1. Hiểu rằng mọi khó khăn rồi sẽ qua

Bạn biết tại sao các tôn giáo ngày càng phát triển cho dù khoa học có tiến bộ tới đâu không? Lý do đơn giản tôn giáo là nơi để cho con người bám víu vào, để họ có niềm tin vào mục đích sống của mình, để họ thấy những khó khăn trở ngại trên đường đời chỉ là những thử thách của đấng tối cao, để họ cảm thấy mình thuộc về một nơi nào đó.

Tôi tin rằng những người theo đạo sẽ ít gặp vấn đề về mặt này hơn những người khác, nhưng tôi không cổ vũ bạn theo đạo mà chúng ta chỉ nên học hỏi những triết lý tôn giáo là được.

Trong entry về Triết học phật giáo tôi có trình bày các khái niệm quan trọng liên quan tới cuộc sống. Bạn sẽ thấy rằng cuộc sống là vô thường và vì vậy trạng thái bạn đang rơi vào chỉ diễn ra trong một giai đoạn ngắn.

Trước đây khi tôi làm nhà nước với mức lương không đủ trả tiền thuê nhà tôi cũng mất phương hướng nghề nghiệp. Nhưng ngay lúc đó tôi cũng đã nghĩ rằng hãy tận hưởng môi trường làm việc không áp lực nhưng cũng rất nhiều cái để học này. Một ngày nào đó tôi sẽ làm một công việc khác, công việc đó chắc chắn sẽ rất vất vả vì vậy hãy cứ hưởng thụ và học nhiều nhất có. Nếu lúc đó tôi luôn ở trong trạng thái lo lắng thì chắc chắn cuộc sống và công việc của tôi sẽ chẳng ra gì.

Khi cảm nhận được điều này chúng ta sẽ có cái tâm bình an hơn. Nhờ vậy suy nghĩ của chúng ta sẽ sáng suốt hơn và ta sẽ không bỏ lỡ thưởng thức những hương vị cuộc sống xung quanh.

Trong quyển “Từ tốt tới vĩ đại” có trình bày về nguyên lý Stockdale. Giống như con người, doanh nghiệp cũng phải đối mặt với những khó khăn để tồn tại và phát triển. Nguyên lý Stockdale phát biểu rằng ” Mọi khó khăn rồi sẽ qua, bạn hãy đối mặt với nó“. Nguyên lý này giúp cho bạn thưởng thức cuộc sống ngay cả những lúc khó khăn nhờ vậy bạn sẽ vượt qua khó khăn với ít mất mát nhất.

Bạn chỉ cần tin rằng một ngày nào đó khó khăn sẽ qua chứ đừng đặt ra một mốc thời gian cụ thể. Có hai người tù, cả hai đều có niềm tin một ngày nào đó sẽ được ra khỏi tù nhưng cách nghĩ của hai người khác nhau. Một người thì chỉ tin rằng một lúc nào đó sẽ được ra và anh ta thoải mái sống trong tù, một người thì đặt ra mốc thời gian là năm sau mình sẽ được ra và mong chờ ngày đó tới nhanh, khi ngày đó tới mà anh ta vẫn không được ra anh ta lại tiếp tục đặt ra mục tiêu năm sau nữa. Dần dần người thứ hai mất dần niềm tin và gục ngã trong khi người thứ nhất vẫn còn nguyên niềm tin.

2. Đừng quá tham vọng

Bạn có thấy là cuộc sống càng hiện đại thì để thỏa mãn nhu cầu càng phức tạp hơn không? Hồi xưa làm gì có ô tô, xe máy, điện thoại, …quanh ta cũng toàn người như ta nên ta chẳng có nhu cầu phải sở hữu một cái gì đó thì mới thấy cuộc sống hạnh phúc. Những nhu cầu mà ngày nay vô cùng khó thực hiện như có một môi trường sống nhiều cây xanh, có mảnh vườn trước mặt thì hồi đó phải trả giá rất rẻ, thậm chí miễn phí.

Ta cứ trong vòng luẩn quẩn, kiếm tiền để mua những vật chất bên ngoài với mục đích nhằm thỏa mãn nhu cầu hưởng thụ nhưng vì mải kiếm tiền nên cũng chẳng có thời gian để thưởng thức những vật chất đó. Thế mới có chuyện sắm biệt thư cho osin ở, tới ngày nghỉ lại vác nhau đi resort ở đâu đâu.

Càng hướng ra bên ngoài với mong muốn phải có nó thì mới thấy vui thì càng dễ mất phương hướng.

Mỗi một ham muốn là một mục tiêu, khi không tìm được con đường đi tới mục tiêu ta trở nên mất phương hướng. Ham muốn của bạn càng đơn giản trong thực hiện thì sẽ càng thấy thoải mái và ngày càng trở nên tự tin khi liên tiếp đạt được các mục tiêu đã đề ra.

Đối với những nhu cầu hưởng thụ, hãy cố gắng hướng tới những nhu cầu thỏa mãn với chi phí càng thấp càng tốt. Nỗi sung sướng khi đạt được một cái gì đó bằng nỗ lực của chính mình như hoàn thành cự ly marathon, bơi 5000 m, nâng quả tạ 50 kg, giảm được 3kg trong 1 tháng, đi bộ được 5 vòng quanh hồ Tây,…sâu sắc, dai dẳng hơn nhiều so với việc mua được bộ quần áo mới, sắm được cái xe mới, ăn món ăn ngon hay thậm chí là kiếm được cô bồ mới.

Khi tôi viết dòng này thì mới hôm qua giải chạy đường trường Vietnam Mountain Marathon mới kết thúc. Hãy thử tưởng tượng bạn sẽ được gì khi hoàn thành một cự ly 100 km đường núi? Nếu chỉ nhìn vật chất thì chỉ thấy mất mát nhưng nhìn về tinh thần thì họ thu hoạch được nhiều lắm. Bạn có thể tham khảo bài viết Luyện Ý Chí

Khi bạn bớt tiêu tiền đi thì bạn cũng bớt áp lực phải kiếm nhiều tiền hơn.

Tất nhiên bạn không thể không có các mục tiêu đầy tham vọng nhưng mục tiêu khi bạn lập ra phải khả thi, phải từng bước vừa đủ để thực hiện. Bạn có thể đặt mục tiêu 10 năm, 5 năm, 2 năm, 1 năm, 6 tháng,….điều quan trọng nhất là nó phải rõ ràng và khả thi.

Bạn có nhận thấy là khi bạn sống giữa những người thành công bạn sẽ càng dễ mất phương hướng không? vì đơn giản là bạn mong ước những thành quả mà người khác đang có nhưng lại không biết cách thực hiện do đó bạn mất phương hướng.

Vì vậy có những lúc bạn phải tìm về nơi yên tĩnh, sống giữa những người bình thường, đọc các mảnh đời còn khổ cực hơn những gì mình có,…Bạn sẽ cảm thấy cuộc sống nhẹ nhàng hơn rất nhiều khi từ bỏ các ham muốn.

3. Thoát khỏi môi trường làm bạn mất phương hướng

Khi chúng ta mất phương hướng chúng ta có xu hướng tìm tới một nơi yên tĩnh để tự mình suy nghĩ. Các dòng suy nghĩ cứ miên man hết dòng này tới dòng khác nhưng chỉ khiến ta mất phương hướng hơn.

Điều chúng ta cần làm khi mất phương hướng là phải làm khác đi cái chúng ta quen làm. Hãy đi gặp bạn bè, hãy học một khóa học, hãy đọc một cuốn sách, chơi một môn thể thao bạn yêu thích, tham gia một câu lạc bộ, đi làm từ thiện,…Khi buông lỏng chúng ta sẽ đạt được cái mình muốn.

Tôi có những trải nghiệm thực tế đối với lời khuyên này. Khi bí ý tưởng, khi thấy mình không biết mình muốn gì, phải làm gì thì tốt nhất quên việc đó đi và làm một thứ gì đó khác biệt hẳn. Thứ đó có thể là cố gắng bơi được chục vòng bể bơi, bơi vượt sông, chạy vài chục cây số, có cái bụng 6 múi hay vòng eo con kiến. Khi hành động khác đi ta sẽ tham gia vào môi trường mới, môi trường đó sẽ kích thích những thứ mới tạo ra phản ứng mới mẻ từ ta.

Trong phòng gym tôi hay tập, có một tình huống tôi thấy rõ sự thay đổi của tinh thần thông qua thay đổi về thể chất. Có một cô gái đến phòng gym tập có thuê huấn luyện viên. Tất nhiên ở phòng gym thì thiếu gì con gái nhưng cô này có một đặc điểm là mặc dù trẻ chỉ dưới 27 tuổi nhưng khuôn mặt gày gò khắc khổ và không bao giờ mỉm cười, chắc chắn cuộc sống ngoài phòng gym của cô gái không được tốt lắm. Ngày qua ngày cô ta tới phòng gym và làm theo những gì anh huấn luyện viên bảo như một cái máy vô cảm. Một vài tháng tôi không để ý vì phòng gym rộng, tôi gặp lại thì thấy một con người khác hẳn, khuôn mặt đầy đặn hơn, rạng ngời hơn, dáng đi cũng nhanh nhẹn hơn. Vẫn không cười nhưng tạo một sự cuốn hút từ người khác, không còn cảm giác rằng cuộc sống của cô ta khổ cực nữa. Tôi thấy rằng tất cả những người đến tập ở phòng gym đều có một sự linh hoạt hơn hẳn so với người không bao giờ tập. Khi họ di chuyển linh hoạt thì chắc chắn công việc họ làm cũng nhanh nhẹn hơn so với những người khác.

Khi mất phương hướng chúng ta cũng có thói quen tìm kiếm những người cũng mất phương hướng như ta. Điều này không sai nhưng không nên lạm dụng. Khi ở bên những người cùng hoàn cảnh ta sẽ cảm thấy đồng cảm nhưng vấn đề sẽ vẫn còn đó, những người cùng hoàn cảnh sẽ không thể giúp ta thoát khỏi tình trạng này. Nếu họ thoát được thì họ đã thoát ra rồi, họ còn ở đó thì có nghĩa là họ vẫn chưa thoát ra được.

4. Có thể ngày mai bạn sẽ chết

Chết là hết,nỗi sợ lớn nhất, chẳng có gì đáng sợ hơn chết. Trong khi bạn đang lo lắng về việc không kiếm được một công việc tốt, không có người yêu, cuộc sống vô vị nhàm chán thì bạn đã bỏ quên một điều rằng chưa chắc bạn đã sống được hết ngày mai.

Mỗi ngày có hàng trăm vụ tai nạn giao thông, một trong những clip mà tôi vô cùng ấn tượng đó là cảnh hai mẹ con đi qua đường; đứa con tung tăng kéo mẹ đi. Một chiếc ô tô con đi tới dừng lại nhường đường nhưng nó lại che khuất tầm nhìn của người mẹ với chiếc xe buýt đang phóng nhanh lên. Chiếc xe đâm vào đứa con bắn ra tới chục mét. Khi xem cảnh này, nếu ở địa vị người mẹ tôi sẽ sẵn sàng đánh đổi mọi thứ mình có bao gồm cả mạng sống để điều đó không xảy ra.

Chỉ một giây thôi, cuộc sống của người mẹ đã chuyển từ thiên đường xuống địa ngục; mà cũng có thể người mẹ sẽ mong ước có lại được cuộc sống mà trước đó bà cho rằng vô vị.

Thật kỳ cục là có người chán cuộc sống tới mức muốn tự tử. Bao nhiêu công cha mẹ nuôi họ thành hình người; có hàng triệu người còn thảm cảnh hơn họ vẫn cứ hiên ngang sống. Thế mà chỉ vì thấy cuộc sống vô vị mất phương hướng mà nghĩ tới tự tử.

Một phương thức rất đơn giản có thể khiến bạn thấy rằng mình vẫn còn hơn rất nhiều đó là vào thăm quan bệnh viện. Hãy tự nhiên vào như là một người nhà bệnh nhân, ngồi tại phòng khám, lân la phòng bệnh,… Nếu như chọn mấy khoa ung bướu thì lý tưởng nhất; bạn sẽ thấy mình quả là may mắn.

Tôi đã từng có lần làm như thế này khi vào viện Bạch Mai và tận mắt chứng kiến cảnh người ta nghe bác sỹ tuyên bố rằng họ bị ung thư. Tôi tin rằng khoảng khắc đó biến đổi hoàn toàn nhận thức của tất cả mọi người có liên quan. Những thứ vô vị trở thành có ý nghĩa; những thứ đau khổ trở thành hưởng thụ. Tất cả những thứ xung quanh vẫn thế nhưng nhận thức thay đổi nên cảm nhận thay đổi 180 độ.

Nếu bạn đang ở độ tuổi dưới 30 thì bạn nên biết rằng sau tuổi 40 là lúc bố mẹ bạn và chính bạn sẽ phải đối mặt với rất nhiều bệnh tật. Bạn sẽ không có nhiều thời gian để còn cảm thấy cuộc sống quá bình lặng nữa. Hoặc nếu không có sự chuẩn bị kỹ đặc biệt là về tài chính thì bạn sẽ thấy rất bế tắc.

5. Tìm tới những người có thể tư vấn

Việc bạn đang gặp phải chắc chắn là việc mà có ai đó đã trải qua. Một cái nhìn khách quan bên ngoài sẽ cho bạn tiếng nói khách quan. Người đầu tiên bạn có thể xin tư vấn chính là bố mẹ của bạn. Họ có tình yêu thương đối với bạn và họ có sự trải nghiệm cuộc sống hơn bạn ít nhất 20 năm. Bố mẹ của lứa tuổi 9X và 10X bây giờ hầu hết đều có tri thức đủ để hướng dẫn con mình.

Tuy nhiên thông thường thì ta luôn có xu hướng muốn giấu đi những khó khăn mà ta gặp phải. Vẻ bên ngoài của chúng ta vẫn rất tốt nhưng bên trong ẩn chứa nhiều vấn đề. Ta có thể lựa chọn phương án đọc về các cuộc đời tự thuật của các danh nhân, nhà chính trị để xem có thể học hỏi được gì không. Những bài viết kiểu này có rất nhiều, cả sách in lẫn trên mạng.

Điều tuyệt vời nhất lúc này là tìm được người giàu kinh nghiệm. Tâm lý chung của con người là thích được dạy dỗ người khác nên đừng ngại hỏi, họ sẽ trả lời nhiệt tình hơn là bạn có thể tưởng tượng.

” Muốn khuyên một ai đó” là bản năng của con người vì khiến cho người đưa ra lời khuyên thấy được rằng mình quan trọng. Bạn hỏi 10 người thì chắc chắn 10 người sẽ không tiếc thời gian để khuyên bạn; lời khuyên có ích tới đâu sẽ phụ thuộc vào năng lực của họ. Vấn đề của bạn là chọn đúng người đủ “năng lực” chứ không phải sợ họ không đồng ý khuyên khi bạn hỏi. Người đủ năng lực tốt nhất là người đã trải qua những khó khăn giống bạn và hiện trạng của anh ta rất tốt. Anh ta sẽ nhanh chóng hiểu hoàn cảnh của bạn để đưa ra lời khuyên hữu ích.

6. Dự phòng trước một ngày nào đó bạn sẽ mất phương hướng

Tất cả các vấn đề về nghề nghiệp, cuộc sống thực ra đều có thể dự đoán trước. Việc bạn cần làm là đừng để cho nó xảy ra. Tại sao bạn không tìm hiểu về nghề nghiệp yêu thích ngay trong 5 năm học đại học? mà phải tới khi ra trường mới bắt đầu quan tâm tới thị trường việc làm.

Bạn có thể làm cuộc sống trở nên thú vị hơn nếu tìm cho mình các thú vui lành mạnh, đặc biệt là các thú vui bạn có thể thực hiện dễ dàng như đọc truyện, nghe nhạc, chạy bộ, thiền,… Nếu bạn làm cho mình bận rộn bạn sẽ không có thời gian để mà thấy nó nhàm chán.

Nếu bạn muốn có thu nhập cao thì không có cách nào khác là phải nâng cao năng lực của chính mình. Học hỏi liên tục, tận dụng từng phút giây sẽ giúp bạn có những bước tiến vững chắc trong sự nghiệp.

Rất nhiều các vấn đề của chúng ta đang gặp liên quan tới Tiền. Nếu như thu nhập của bạn phụ thuộc vào sức khỏe thì đồ thị thu nhập của cuộc đời ta là một hình sin có đỉnh ở đầu đó vào năm cuối 30 tuổi. Nếu thu nhập của bạn phụ thuộc vào tri thức thì đồ thị thông thường vẫn cứ hình sin nhưng đỉnh thu nhập vào khoảng gần 40 nhưng đỉnh sẽ cao hơn so với thu nhập phụ thuộc vào sức khỏe.

Thông thường chúng ta có xu hướng thu nhập bao nhiêu tiêu hết bấy nhiêu nên khi đồ thị thu nhập tới đỉnh thì chi phí của ta cũng sát con số đó mà không có tích lũy. Thế là khi hình sin đi xuống thì ta bắt đầu gặp các vấn đề về tiền bạc. Tiền bạc liên đới trực tiếp tới công việc, cuộc sống gia đình,…-> bạn phải có tích lũy nếu muốn tránh vấn đề trong tương lai.

7. Dành cho những ai sắp ra trường hay thất nghiệp

Công việc dù sao cũng chiếm 1/3 cuộc đời vì vậy cảm nhận của bạn về công việc sẽ quyết định rất nhiều tới chất lượng sống của bạn.

Tìm được công việc mà mình yêu thích tất nhiên là tuyệt vời rồi. Ví dụ như anh nghiện game thì thích làm test game; anh thích bơi lội thích làm huấn luyện viên bơi lội, anh thích vẽ tranh muốn vẽ tranh bán được tiền, anh thích hát thì làm ca sỹ, anh thích đi du lịch muốn làm hướng dẫn viên, ….

Nhưng nói chung giữa làm chơi và làm ăn tiền là cả một khoảng cách lớn. Nhiều khả năng chỉ một thời gian bạn sẽ chán công việc mà trước đó bạn cho rằng mình yêu thích.

Phương án an toàn không phải là chọn việc mình thích mà chọn việc mình có thể làm giỏi nhất. Làm giỏi sẽ dẫn tới thích còn thích chưa chắc đã dẫn tới làm giỏi. Muốn biết mình giỏi cái gì thì tự vấn lại trong quá khứ khi làm một việc gì mà bạn thấy quên đi thời gian, cảm thấy tự tin, bạn tự cảm thấy mình đã làm tốt hơn những người khác.

Ở cái xã hội này nếu bạn giỏi bất cứ cái gì cho dù có kỳ cục nhất thì cũng đều có thể kiếm ra tiền cả. Cái làm đòn bẩy mà ai cũng phải học đó là Quản trị kinh doanh, quản trị kinh doanh sẽ giúp biến các thế mạnh của bạn thành tiền. Chính do vậy khi bạn mất phương hướng không biết nên học gì thì tốt nhất nên chọn môn học này.

Tuy nhiên nhiều khi ta vấp ngay phải rào cản đầu tiên là xin vào một vị trí mà mình có thể làm giỏi, đại loại chưa có cơ hội chứng minh rằng mình giỏi. Rất nhiều than thở đều xuất phát từ việc không kiếm được việc làm cho dù có là việc không phải mình yêu thích.

Đúng là hiện nay tổng cầu đang giảm sút khiến cho cầu lao động giảm. Cầu giảm thì đương nhiên kiếm việc sẽ khó khăn rồi. Đó cũng là thiệt thòi cho những người đang có nhu cầu tìm việc ở giai đoạn này.

Lời khuyên khi gặp tình huống này là phải kiếm cho mình một việc bất kỳ mà công việc đó có cơ hội tiếp xúc với công việc mình ao ước càng gần càng tốt. Ví dụ như nếu ham thích kinh doanh nhưng phỏng vấn mãi không được thì cứ xin vào làm nhân viên kỹ thuật hay nhân viên hành chính.

Nguồn: chienluocsong